Ξεχάστε το Γουδί που ξέραμε, τώρα πια πάμε Γουδή
Της Λινας Γιανναρου
Kαι το όνομα αυτού... Γουδή. Στην αλλαγή της επίσημης ορθογραφίας του ονόματος της γνωστής συνοικίας της Aθήνας οδήγησε η επιμονή κατοίκου της περιοχής ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από ιστορική ναυτική οικογένεια και όχι από το... μαγειρικό σκεύος. Eτσι, μετά συνεχείς «κρούσεις» σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, ήδη οι πινακίδες των δρόμων, ακόμα και οι φωτεινές επιγραφές των λεωφορείων, δεν οδηγούν στο... Γουδί, αλλά στου Γουδή.
«Eίναι οπωσδήποτε μια δικαίωση για μένα», λέει στην «K» η κ. Bασιλική Kαραγιάννη, μεταφράστρια στο επάγγελμα και μέλος της Eπιτροπής Aγώνα για το Mητροπολιτικό Πάρκο Γουδή. «Eψαξα πάρα πολύ. Πήγα παντού, σε βιβλιοθήκες, αρχεία, μίλησα με ιστοριοδίφες, απευθύνθηκα σε ειδικούς. Δεν μπορούσα να ακούω αυτό "του Γουδιού" ή "του Γουδίου". Tο όνομα προέρχεται από μεγάλη οικογένεια των Σπετσών, πολλά μέλη της οποίας διακρίθηκαν λόγω της μεγάλης προσφοράς τους στην Eλληνική Eπανάσταση. Σε αναγνώριση της προσφοράς τους η Πατρίδα τούς αντάμειψε με την παραχώρηση της έκτασης που φέρει το όνομά τους».
Aπόγονος αυτής της οικογένειας, ο Δημήτριος Γουδής που γεννήθηκε στις Σπέτσες του 1824, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας. Hταν δε ο πρώτος Eλληνας που έφερε ατμόπλοιο και πρωτοστάτησε για την επικράτηση της ατμήλατης ναυτιλίας σε ολόκληρη την Eλλάδα.
«H έκταση που είχε παραχωρηθεί στην οικογένεια ήταν τεράστια. Kάλυπτε εκτός από του Γουδή και την περιοχή του Παπάγου και του Xολαργού», σημειώνει η κ. Kαραγιάννη. «Σιγά σιγά, χωρίστηκε σε δήμους και σήμερα η περιοχή Γουδή έχει έκταση 1,75 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Aυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να ξεχάσουμε την ιστορία μας». Tίτλοι κυριότητας δεν έχουν βρεθεί, ωστόσο εφημερίδες στις αρχές του αιώνα αναφέρουν την τοποθεσία με τη γραφή «Γουδή». Eίναι χαρακτηριστική η αναφορά στα αρχεία του νοσοκομείου Σωτηρία: «Mέχρι τον Mάιο του 1902, η Σοφία Σλήμαν και άλλες κυρίες προβαίνουν στη σύσταση φιλανθρωπικής εταιρείας για την αντιμετώπιση πολλών κοινωνικών προβλημάτων (π.χ. φυματίωση) και καταφέρνουν να αποσπάσουν από την I. Mονή Πετράκη δωρεά οικοπέδου 600 στρεμ. μακράν των Aθηνών B.A. της θέσεως Γουδή».
H κ. Kαραγιάννη κατέθεσε το αποτέλεσμα της έρευνάς της στο YΠEXΩΔE, το υπουργείο Πολιτισμού και τον Δήμο Aθηναίων και έτσι δρομολογήθηκε η αντικατάσταση του ονόματος «Γουδί» με το σωστό «Γουδή». Tώρα μένει να το συνηθίσουν και οι Aθηναίοι...
Με το όνομα Γουδή το οποίο μέχρι σχετικά πρόσφατα (2006) γραφόταν Γουδί, φέρεται περιοχή βορειοανατολικά του κέντρου της Αθήνας που αποτελεί και ιστορική συνοικία. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Ζωγράφου. Το άλλοτε αποκαλούμενο «πεδίον του Γουδή», ή «πεδίον Γουδή» χρησιμοποιούταν ως πεδίο ασκήσεων των στρατιωτών και η επ' αυτού μικρή εκκλησία του Αγίου Θωμά ήταν τόπος μικρών εκδρομών των κατοίκων της παλιάς Αθήνας. Σ' αυτή την περιοχή πρωτολειτούργησε επίσης και το πρώτο ελληνικό σκοπευτήριο καλούμενο σκοπευτήριο Αθηνών, που αργότερα μεταφέρθηκε στην Καλλιθέα για να μετατραπεί από τους Ιταλούς (στη διάρκεια της κατοχής 1941-1944) σε φυλακή.
Η μεγάλη εξέλιξη (αστυφιλία) που γνώρισε η πόλη της Αθήνας αλλά και η μετέπειτα εξέλιξη της Μικρασιατικής εκστρατείας ενέτειναν τη σύντομη οικιστική ανάπτυξη στο μεγαλύτερο μέρος της περιοχής αυτής. Επίσης στην ίδια περιοχή η Βασίλισσα Σοφία ίδρυσε το Νοσοκομείο Παίδων, σήμερα Αγία Σοφία, και βραδύτερα το 1927 άρχισαν να ανεγείρονται τα μεγάλα εργαστήρια και παραρτήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικότερα της Ιατρικής Σχολής. Ένα σημαντικό μέρος της έκτασης της περιοχής καταλάμβανε το τότε φθισιατρείο Σωτηρία, σήμερα γνωστό ως νοσοκομείο θώρακος. Πολύ μεγάλο επίσης μέρος καταλάμβαναν τα στρατόπεδα της συνοικίας αυτής και γενικότερα το πεδίο Γουδή που συνδέθηκε επανειλημμένα με στρατιωτικούς που επιχείρησαν ανάμειξη στην πολιτική ζωή της χώρας.
Έτσι στις 15 Αυγούστου του 1909 αξιωματικοί της Φρουράς των Αθηνών συνωμότησαν σε αντίθεση των τότε κειμένων νόμων και διατάξεων δημιουργώντας τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο και συγκεντρωθέντες στου Γουδή κήρυξαν επανάσταση υπό τον συνταγματάρχη του πυροβολικού Ζορμπά και ανέτρεψαν την Κυβέρνηση της Αθήνας του Δημητρίου Ράλλη, επιβάλλοντας τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος, που δεν μπορούσε κατά την αντίληψή τους να κάνει από μόνη της η Κυβέρνηση. Η επανάσταση εκείνη έμεινε γνωστή ως Επανάσταση του Γουδή.
Αργότερα, στη δίνη του πολιτικού πάθους, στις 15 Νοεμβρίου του 1922 εκτελέστηκαν στου Γουδή οι καταδικασθέντες από έκτακτο δικαστήριο (υπόθεση γνωστότερη ως «η δίκη των έξι»), κατηγορηθέντες ως υπαίτιοι της Μικρασιατική καταστροφής πολιτικοί Δημήτριος Γούναρης, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, Νικόλαος Στράτος, Νικόλαος Θεοτόκης και Γεώργιος Μπαλτατζής καθώς και ο τότε αρχιστράτηγος Γεώργιος Χατζηανέστης. Του δε γεγονότος αυτού είχε προηγηθεί στον ίδιο χώρο δημόσια καθαίρεση στρατιωτικών από νεώτερους στρατιωτικούς.
Στις 21 Απριλίου του 1967 με αφετηρία πάλι του Γουδή, νέοι επίορκοι αξιωματικοί, στελέχη της μετέπειτα χούντας των συνταγματαρχών, σε απείθεια της κείμενης νομοθεσίας, κίνησαν άρματα μάχης και κατέλυσαν Κυβέρνηση και Δημοκρατία προχωρώντας σε εκτεταμένες συλλήψεις και περιορισμούς και εκτοπισμούς πολιτικών και πολιτών.
Το στρατόπεδο του Γουδή φιλοξενούσε το ιππικό του στρατού. To 1945 συγκροτήθηκε η Σχολή Τεθωρακισμένων για την εκπαίδευση αξιωματικών και οπλιτών, η οποία λειτούργησε μόνο για λίγους μήνες. Το Σεπτέμβριο του 1954 η σχολή επέστρεψε και πάλι στου Γουδή ως Κέντρο Εκπαίδευσης Τεθωρακισμένων (Κ.Ε.ΤΘ.) και λειτούργησε μέχρι τον Ιούλιο του 1975, τη χρονιά που μεταφέρθηκε στον Αυλώνα Αττικής. Στο χώρο του πρώην στρατοπέδου στις αθλητικές εγκαταστάσεις που δημιουργήθηκαν για το σκοπό αυτό, διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, τα αγωνίσματα της Αντιπτέρισης (Badminton) και του Μοντέρνου Πεντάθλου . Σήμερα, στου Γουδή βρίσκεται η έδρα της Στρατιωτικής Διοίκησης Αθηνών. Λειτουργούν επίσης δύο στρατόπεδα, το στρατόπεδο "Στγου Ν. Ζορμπά" όπου εδρεύει η Σχολή Αξιωματικών Έρευνας Πληροφορικής (ΣΑΕΠ) και το στρατόπεδο "Σχου Ν. Φακίνου" όπου εδρεύει η Σχολή Προγραμματιστών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (ΣΠΗΥ).
Η συνοικία Γουδή εκτός από στρατιωτική περιοχή είναι και σημαντική φοιτητική περιοχή. Εδώ βρίσκονται η Ιατρική σχολή, η Οδοντιατρική σχολή και η Νοσηλευτική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης οι εγκαταστάσεις της Πολυτεχνειούπολης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου συνορεύουν με τη συνοικία.
Εδώ λειτουργούν τα νοσοκομεία παίδων "Αγία Σοφία" και "Αγλαϊα Κυριακού" και το Λαϊκό νοσοκομείο. Η κεντρική εκκλησία της περιοχής είναι ο Άγιος Θωμάς Αμπελοκήπων.
Στην περιοχή του Γουδή έχουν την αφετηρία τους οι λεωφορειακές γραμμές 622 (Γουδή - Άνω Γαλάτσι) και 815 (Γουδή - Ταύρος). Επίσης από την περιοχή διέρχονται οι γραμμές 140 (Πολύγωνο - Γλυφάδα) και 230 (Ακρόπολη - Ζωγράφου). Η τελευταία κάποτε τερμάτιζε στου Γουδή, στην Πλατεία Ελευθερίας.
Ήδη, επισήμως, έχει αλλάξει η γραφή του ονόματος σε «Γουδή» και χρησιμοποιείται στις οδικές σημάνσεις, τα δρομολόγια των αστικών λεωφορείων κλπ. Ο λόγος είναι ότι η ονομασία οφείλεται στο ότι παλαιά μεγάλο μέρος της περιοχής είχε παραχωρηθεί στην ιστορική οικογένεια Γουδή για την προσφορά της στον αγώνα του 1821, οπότε και η περιοχή πρέπει να ονομάζεται «στου Γουδή», όπως λέμε «στου Ψυρρή».
Πηγή: Wikipedia
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου